Obecnie przedłużający się kryzys społeczno-gospodarczy w coraz większym stopniu pogłębia nierówności ekonomiczne ludności kraju, pobudzając ducha rywalizacji i rywalizacji oraz urzeczywistniając zazdrosny stosunek do bogactwa i sukcesu. Co więcej, współczesne społeczeństwo przenika duch konsumpcjonizmu i pragmatyzmu, który podporządkowuje sobie wszystkie inne interesy człowieka, czyniąc go niewolnikiem swoich ambitnych pragnień. W rezultacie druga, odnosząca większe sukcesy część populacji, która ma przewagę w ważnych dla człowieka wskaźnikach życiowych, jest często przez niego postrzegana jako przyczyna własnych niepowodzeń i nędznej egzystencji i powoduje ostrą zazdrość. Beskovej zazdrość będziemy rozumieć jako społeczno-psychologiczną postawę jednostki, której towarzyszy zespół negatywnych emocji, świadomość swojej niższej pozycji, chęć bezpośredniego lub pośredniego wyrównania zidentyfikowanej wyższości, która realizuje się w konsekwentnym zachowaniu społecznym [ 1] Zazdrość, jak każda inna społeczno-psychologiczna postawa osobista, kształtuje się pod wpływem szerokiego spektrum uwarunkowań: zewnętrznych (makro-, mezo-, mikrospołecznych) i wewnętrznych. W niniejszym badaniu staramy się zidentyfikować mikrospołeczne determinanty zazdrości, jakimi są warunki wychowania w rodzinie. Jest oczywiste, że największy wpływ na kształtowanie się osobowości i charakteru dziecka ma rodzina, a zazdrość nie jest tu wyjątkiem. Problem zazdrości poruszał nawet S. Freud[2], opisując cechy i problemy identyfikacji z rodzicem płci przeciwnej, które nazwano kompleksem Edypa. Podstawą zazdrości jest zawsze porównywanie się z kimś, postrzeganie czyjejś wyższości. Co więcej, na pojawienie się uczucia zazdrości mogą mieć wpływ także subiektywnie wyobrażone aspekty nierówności, które powodują u człowieka nie mniej poważne cierpienie, gdy nie działają żadne argumenty rozumu. Celem naszego badania jest więc identyfikacja zależności pomiędzy ich nasileniem zazdrości rodziców (matek i ojców) oraz ich dzieci Narzędzia diagnostyczne badania stanowią następujące kwestionariusze: 1) „Metodologia badania zazdrości osobowości” (T.V. Beskova) [3], która umożliwia pomiar poziomu ekspresji. dwóch typów zazdrości (zazdrość-wrogość i zazdrość-przygnębienie), różnice pomiędzy którymi objawiają się w postaci spektrum emocji doświadczanych przez podmiot oraz w zachowaniu podmiotu zazdrości; 2) kwestionariusz „Przejawy zazdrości i jej autoagresja; szacunek” (T.V. Beskova)[4]. Ze względu na cele badania nie wykorzystaliśmy całej ankiety, a jedynie jeden z jej bloków, który poświęcony został identyfikacji obszarów tematycznych zazdrości. W badaniu empirycznym wzięło udział 87 rodzin pełnych, z czego 57 rodzin urodziła dziewczynkę, a 30 – chłopca (młodego mężczyznę). Respondentami byli zarówno rodzice, jak i dzieci w wieku studenckim. Tabela 1 przedstawia średnie wartości zazdrości-niechęci, zazdrości-przygnębienia oraz integralny wskaźnik zazdrości wśród rodziców i ich dorosłych dzieci zazdrość Zazdrość-niechęćZazdrość-przygnębienieZazdrość Próbka ogólnaDziecko 2,84,014,6Matka3 ,24,15Ojciec3,74,86,1Rodziny, w których dzieckiem jest dziewczynkaDziewczyna3,14,35,3Matka3,34,15,2Ojciec3,84,76,1Rodziny, w których dziecko jest chłopiecMłody mężczyzna2,23,33,2Matka2,94,64,8Ojciec3,44,95,7